Ιερείς

Ιερείς

Οι ιερείς του χωριού διαδραμάτισαν μεγάλο ρόλο στην πορεία των χρόνων. Στήριξαν το χωριό στα δύσκολα χρόνια της σκλαβιάς , έδιναν δύναμη και κουράγιο στους κατοίκους και κρατούσαν ψηλά την θρησκευτική και εθνική συνείδηση.

Οι καταγεγραμμένοι από τις αρχές του 19ου αιώνα είναι οι εξής :

1. Κωνσταντίνος (αρχές 19ου αιώνα), η οικογένεια του οποίου έλαβε το επώνυμο Παπακώστας.
2. Γεώργιος Καρακίτσιος.
3. Δημήτριος Ζιώγας (+1918).
4. Στέργιος Γώγος (1882-1918).
5. Νικόλαος Κωτούλας. Χειροτονήθηκε τό 1919.
6. Κουτσοτόλης Δημήτριος.

Ναοί

1. «Αγίων Αποστόλων» Λάβδας (1830). Οι σημερινοί κάτοικοι δεν την θεωρούν παλαιότερη της άλλης του «Αγίου Γεωργίου» (1874). Μάλιστα σέ δημοσίευμα εφημερίδας έχει αναγραφεί ότι οι «Άγιοι Απόστολοι» είναι ναός του 1900. Πιθανόν τότε να έγινε ανακατασκευή της. Είναι η εκκλησία που γίνεται το πανηγύρι του χωριού στις 29 Ιουνίου.
2. «Αγίου Γεωργίου» Λάβδας (1874). Πάνω στην κορυφή του χωριού προβάλλει η επιβλητική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, και μπροστά στον προαύλιο χώρο της στέκει καμαρωτός, ο αιωνόβιος δέντρος, που κατ’ εκτίμηση των δασολόγων, ξεπερνά τα 1800 χρόνια. Η εκκλησία κτίσθηκε το 1874, στην ίδια θέση που ήταν η παλιά του Αγίου Δημητρίου, η οποία είχε κτισθεί το 1679. Το 1953, άφρον Λαβδανιώτης, πυρπόλησε την εκκλησία, την οποία οι Λαβδανιώτες ανανέωσαν, διακόσμησαν και σήμερα είναι περήφανοι για την μεγαλοπρεπή εκκλησίας τους
3. «Κοιμήσεως της Θεοτόκου» Λάβδας (1972). Η εκκλησία της Κοίμησης της Κοίμησης της Θεοτόκου, στην «Βαρή». Κτίσθηκε το 1972. Η εκκλησία αυτή έγινε, από πείσμα των Λαβδανιώτων, από μια παρεξήγηση που έγινε μεταξύ δύο Λαβδανιωτών και δύο Πανοραμητών.
4. «Αηλιάς» Λάβδας (1983). Η εκκλησία του Αηλιά. Είναι κτισμένη πάνω από το βράχο της περιοχής «Μελίσσι» – Αηλιάς, σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από την εκκλησία της Βαρής και δύο χιλιόμετρα από το χωριό. Κτίσθηκε με δαπάνη – δωρεά του Δημητρίου Γ. Κιτσιούλη το 1983. Βρίσκεται σε πανοραμική θέση.

Σχολείο

Διδακτήριο εἶχε κτιστεῖ κατά τό α΄ μισό τοῦ 19ου αἰ., δέν γνωρίζουμε ὅμως ἄν τό σχολεῖο εὐδοκίμησε. Κατά τό 1873-74 λειτουργοῦσε Κοινό σχολεῖο μέ 20 μαθητές συντηρούμενο ἀπό τήν ἐνορία. Κατά τό 1879-80 τό σχολεῖο ἐπιχορηγοῦσε ἡ ἐνορία. Τό 1894-95 λειτουργοῦσε Κοινό σχολεῖο μέ 15 μαθητές. Ἡ Μητρόπολη ἐπρότεινε κατά τό 1902 τήν ἐπιδότηση τοῦ σχολείου ἀπό τό Προξενεῖο μέ 5 λίρες. Τό σχολεῖο διέθετε τότε 20 μαθητές. Μετά τό 1914 κτίστηκε νέο διδακτήριο36. Κατά τό 1912-13 λειτουργοῦσε ὡς τριτάξιο Κοινό μέ προκαταρτική τάξη (μαθητές 27, μαθήτριες 2, νήπια 5). Δίδαξαν οἱ: Ἀναστάσιος Στεργίου (1902-1906). Χρῆστος Πέτρου (1908-1910) ἀπό τό Σπήλαιο. Ἰωάννης Παπαστέργιος (1910-1913) ἀπό τήν Τίστα, ἀπόφοιτος Δημοτικοῦ σχολείου Τίστας.

Πληθυσμός	1	2	3	4	5	6
Λάβδα	25ο	27ο 405	420	155	428	348

Στίς στῆλες ἐμφανίζονται κατά αὔξοντα ἀριθμό:.

1. Τά στοιχεῖα πού παραθέτει ὁ Π. Ἀραβαντινός (οικογένειες) στό σύγγραμμά του «Χρονογραφία Ἠπείρου» (1854).
2. Ἡ κατάσταση ἐπιχορηγήσεων (εἰσφορῶν) τῶν χριστιανικῶν οἰκογενειῶν τῆς μητροπόλεως Γρεβενῶν (22/7/1859), τήν ὁποία συνέταξε ὁ μητροπολίτης Ἀγάπιος καί δημοσίευσε ὁ Σαράντης. 3. Ἡ κατάσταση πού συνέταξε ὁ μητροπολίτης Γρεβενῶν Γεννάδιος (1873) καί δημοσιεύθηκε στήν ἐπετηρίδα τοῦ Ἠπειρωτικοῦ φιλεκπαιδευτικοῦ συλλόγου τῆς Κωνσταντινουπόλεως (1875). Τά στοιχεῖα της καταχωρίζονται κάτω ἀπό τά ἄλλα τῆς προηγούμενης.
3. Ἡ κατάσταση τήν ὁποία δημοσίευσε ὁ Σχινάς στό βιβλίο του «Ὁδοιπορικαί σημειώσεις» (1887). Εἶναι εὐδιάκριτη ἡ γειτνίαση τῶν στοιχείων τῆς καταστάσεως μέ τά τῶν στοιχείων τῆς καταστάσεως τῆς ἐπετηρίδας, σαφής ἔνδειξη ὅτι προέρχονται καί οἱ δύο ἀπό τήν ἴδια πηγή, τήν Μητρόπολη.
4. Κατάσταση τήν ὁποία συνέταξε τό Προξενεῖο Ἐλασσόνας (1904). Δημοσιεύθηκε σέ βιβλίο μέ τίτλο «Μακεδονία» (1910). Προφανώς το 155 είναι λάθος αντί του ορθού 455.
5. Καταστάσεις (2) πού συνέταξαν ἡ νομαρχία Κοζάνης καί οἱ δάσκαλοι τῶν σχολείων κατά τήν ἴδια περίπου χρονική περίοδο (ἀρχή τοῦ 1913).
6. Στοιχεῖα ἐκ τοῦ ἐκλογικοῦ καταλόγου τοῦ 1914. Οἱ ἐμφανιζόμενοι στή στήλη αὐτή ἀριθμοί προέκυψαν ἀπό τόν ἀριθμό τῶν ἐγγεγραμμένων στόν κατάλογο πολλαπλασιασμένο ἐπί τρία, δεδομένου ὅτι τότε δέν ψήφιζαν οἱ γυναῖκες.